Sulhi, dünya denilen seyin paradan ve para sayesinde sürülecek zevklerden, sefalardan ibaret bulunduguna kanaat etmis bir adamdir. Bundan baska hicbir seye zihnini yönlendirdigi yoktur. Vahdeti ise aksine alakasini bir kiza degil bir zekaya yöneltecek derecelerde filozof ve parayi, insani erdemlerin tabii sonucu olan asagi bir sey sayacak mertebelerde kanaatkar bir adamdir. On dokuzuncu yüzyil Osmanli edebiyatinin en önemli figürlerinden biri olan Ahmet Midhat Efendi ayni zamanda Osmanli modernlesme sürecinde belirleyici bir role sahiptir. Girisimci pratikleri ve söylemleriyle de ön planda olan Ahmet Midhat, Felatun Bey ile Rakim Efendi romanindaki asirilik ve itidal üzerinden kurdugu ikili karsitligi, 1887de yayimlanan Para romaninda Sulhi ve Vahdeti karakterleri üzerinden cesitlendirerek gelistirir. Mekteb-i Tibbiyede okuyan bu iki mektep arkadasini zamanla birbirinden ayiran yegane meta, paradir. Parayi mutlaklastiran ya da aracsallastiran karsit egilimler bu karakterlerin iliskisini kat ederken Osmanlinin egitim politikalarina, ekonomisine, gündelik hayatina, eglence mekanlarina ve tüketim pratiklerine de yer verilir. Insanin dünyadaki itibari ile ekonomik itibari arasindaki girift iliskileri gözler önüne serilmekle birlikte kurdugumuz iliskilerde, atfettigimiz anlamlarda, verdigimiz isimlerde sakli olan hakikat ve kurmaca baglarina da dikkat cekilir. Calisma, sermaye, birikim ve girisim gibi kavramlari, mektepli olmanin dinamiklerini, zenginligin kosullarini ve para idaresini ele alan bu roman, ekonomi ve edebiyati birlikte düsünmek acisindan vaatkar oldugu kadar Osmanli iktisat düsüncesini anlamak ve degerlendirmek icin de kiymetlidir.